Zeszyty naukowe

Od Redakcji / From the Editor

Łukasz Pabiś
Zrównoważony rozwój w kontekście nowych koncepcji zarządzania publicznego: New Public Management i Public Governance
Streszczenie: W opracowaniu przedstawiono, jak najnowsze koncepcje z zakresu zarzą-dzania publicznego odnoszą się do problemu zrównoważonego rozwoju. Wskazano rolę, jaką szeroko pojęte zarządzanie publiczne (jako ogół zarządzania państwem i jednostkami samorządu terytorialnego) może ogrywać w zrównoważonym rozwoju (kraju, wojewódz-twa, powiatu czy gminy). Opracowanie przedstawia teoretyczne ujęcie problemu implementacji zasad wypracowanych przez zrównoważony rozwój w nowoczesnych koncepcjach zarządzania publicznego – New Public Management i Public Governance. Opracowanie wskazuje na bezpośredni związek zrównoważonego zarządzania z nowoczesnymi koncepcjami zarządzania publicznego.
Słowa kluczowe: zarządzanie publiczne, New Public Management, Public Governance, zrównoważony rozwój, nowe zarządzanie publiczne, zarządzanie partycypacyjne
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.01

Katarzyna Drabarczyk
Zrównoważony rozwój województw – analiza porównawcza
Streszczenie: Na podstawie czterech metod porządkowania liniowego (standaryzacji, uni-taryzacji zerowanej, Z. Hellwiga, TOPSIS) określono poziom zrównoważonego rozwoju województw i uszeregowano je w rankingi. Okres badań to rok 2014. Wybrano 15 zmiennych z trzech obszarów (ekonomicznego, społecznego i środowiskowego). Analizowano ogólny poziom rozwoju, jak i poziom rozwoju województw w oparciu o poszczególne wymiary. Z badań wynika, że najwyższym poziomem rozwoju charakteryzowało się wo-jewództwo mazowieckie, a najniższym warmińsko-mazurskie. Na podstawie miary podobieństw rankingów określono, że najlepszym rankingiem jest ranking stworzony za po-mocą metody bezwzorcowej – standaryzacji.
Słowa kluczowe: zrównoważony rozwój, rozwój regionalny, porządkowanie liniowe
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.02

Ewa Zadęcka
Zrównoważony rozwój małych miast w świetle warunków i wymogów stowarzyszenia Cittaslow
Streszczenie: Przedmiotem opracowania jest prezentacja nowego trendu w rozwoju małych miast, jakim niewątpliwie jest idea Cittaslow. Podwaliny do jej powstania dała koncepcja 3E będąca podstawą zrównoważonego rozwoju. Niniejsza publikacja ukazuje, jak Cittaslow wpisuje się w koncepcję zrównoważonego rozwoju. Ponadto opracowanie charakteryzuje małe miasta członkowskie Cittaslow, które współcześnie rozwijają się w oparciu o zasady zrównoważonego rozwoju.
Słowa kluczowe: małe miasto, zrównoważony rozwój, Cittaslow, zrównoważona kon-sumpcja, Slow Travel, downshifting
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.03

Karolina Kucznik
Prawne instrumenty realizacji idei zrównoważonego rozwoju na przykładzie gminy Raciążek
Streszczenie: Celem niniejszego opracowania jest zobrazowanie wpływu zrównoważonego rozwoju na unormowania lokalne. Krótko przedstawiono rys historyczny koncepcji oraz przyczyny jego dynamizacji, a także odniesienia do zrównoważonego rozwoju w prawie polskim. Podjęto również próbę analizy gminnych instrumentów prawnych oraz wykorzystanie zasad zrównoważonego rozwoju w zarządzaniu środowiskiem na przykładzie niewielkiej gminy Raciążek położonej w powiecie aleksandrowskim województwa kujawsko-pomorskiego.
Słowa kluczowe: prawo ochrony środowiska, Raciążek, zarządzanie środowiskiem, zrównoważony rozwój
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.04

Karolina Gałązka
Ekoinnowacje jako element zrównoważonego rozwoju na przykładzie województwa lubelskiego
Streszczenie: Ekoinnowacje stanowią istotny element środowiskowych, ekonomicznych i społecznych wyzwań współczesnych systemów gospodarczych. Nie bez znaczenia pozostaje także wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań opartych na zasobach odnawialnych. Proces ten nie jest możliwy bez wdrażania innowacyjnych działań o charakterze ekologicznym. Uwzględniając wymienione czynniki, w artykule zaprezentowano rolę ekoinnowacji w procesie zrównoważonego rozwoju.
Celem opracowania jest ocena dotychczasowych działań inwestycyjnych w zakresie ekoinnowacji małych i średnich przedsiębiorstw. Podmiotem badań są mikro, małe i średnie jednostki działające w województwie lubelskim. W pracy wykorzystano dotychczas opublikowane badania w obszarze ekoinnowacyjności oraz wyniki badań własnych przeprowadzonych w trzech edycjach w latach 2010-2016 na grupie łącznie 711 mikro, małych i średnich przedsiębiorstw.
Słowa kluczowe: innowacyjność, ekoinnowacje, zrównoważony rozwój, inwestycje
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.05

Blanka Tundys
Zarządzanie zrównoważonym i odpowiedzialnym łańcuchem dostaw – analiza metod, narzędzi i dobrych praktyk
Streszczenie: Rozważania zawarte w niniejszym artykule skupiają się na wskazaniu, jak – wykorzystując odpowiednio zaprojektowany proces podejmowania decyzji oraz dostępne, dedykowane narzędzia – niwelować negatywny wpływ procesów logistycznych i łańcuchów dostaw na środowisko naturalne. Wskazuje się także na metody implementacji zasad zrównoważonego rozwoju i społecznie odpowiedzialnego biznesu do łańcuchów dostaw. Artykuł obejmuje część teoretyczną i definicyjną, jak również praktyczną, w której wskazano dobre praktyki zarządzania społecznie odpowiedzialnym i zrównoważonym łańcuchem dostaw.
Słowa kluczowe: odpowiedzialny, zrównoważony łańcuch dostaw, dobre praktyki
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.06

Martyna Musiał, Łukasz Kubacki
Społeczna odpowiedzialność biznesu w procesie zarządzania przedsiębiorstwami
Streszczenie: Zasadniczym celem artykułu jest wskazanie udziału społecznej odpowiedzialności biznesu w procesie zarządzania przedsiębiorstwem. W opracowaniu przedsta-wiono istotę idei CSR (ang. Corporate Social Responsibility) oraz dokonano prezentacji procesu wdrażania społecznej odpowiedzialności biznesu w dwóch wybranych przedsiębiorstwach: Ikea oraz Canon.
Słowa kluczowe: społeczna odpowiedzialność biznesu, klient, pracownik, społeczność lokalna, środowisko naturalne
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.07

Emilia Lemańska, Kinga Olszewska, Kamila Rybak
Cloud Computing jako narzędzie optymalizacji wykorzystania zasobów przedsiębiorstwa
Streszczenie: Niepełne wykorzystanie zasobów może generować duże straty dla przedsiębiorstwa gospodarczego. Jest to szczególnie widoczne w przypadku infrastruktury informatycznej, której utworzenie i utrzymanie wymaga dużych nakładów inwestycyjnych. Optymalizacja wykorzystania zasobów prowadzi zatem do zmniejszenia kosztów, zwiększenia efektywności procesu zarządzania oraz zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko. W tej kwestii coraz większą rolę zaczyna odgrywać Cloud Computing, który pozwala na zrezygnowanie z pełnej infrastruktury informatycznej i umożliwia dostęp tylko do potrzebnych programów i aplikacji niezbędnych w procesie zarządzania.
Słowa kluczowe: Cloud Computing, chmura obliczeniowa, zasoby przedsiębiorstwa, infrastruktura informatyczna
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.08

Monika Piśniak
Ryzyko jako determinanta innowacyjności przedsiębiorstwa
Streszczenie: Głównym zadaniem pracy jest próba zdefiniowania ryzyka w kontekście kreowania innowacji, będącego nieodzownym elementem innowacyjnego przedsiębiorstwa. Ze względu na to, że innowacyjna organizacja oparta jest przede wszystkim na chęci podejmowania ryzyka, uzupełnionej o zestaw odpowiednich narzędzi oraz praw, składa się na kompetencje innowacyjnych przedsiębiorców. Jeśli istnieje brak umiejętności do rozumienia oraz podejmowania ryzyka, to taka sytuacja może niekorzystnie wpływać na zdolność realizacji danego przedsiębiorstwa. Brak tego zrozumienia może przyczynić się do identyfikacji ryzyka jedynie jako negatywnego zjawiska. Dzięki temu ryzyko jest jednym z ważniejszych źródeł innowacyjnej polskiej gospodarki.
Analizując dostępne dane, można zauważyć, że zmniejsza się poziom niepewności, w zależności od zaangażowanych zasobów w organizacji. Część praktyczna przedstawionego artykułu zawiera informacje, jak wyglądają przedsiębiorstwa aktywne innowacyjnie w latach 2013-2015 według liczby pracujących i według rodzajów innowacji.
Słowa kluczowe: ryzyko, zarządzanie, podejmowanie decyzji, innowacyjność
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.09

Roksana Włodarczyk
Działalność innowacyjna polskich przedsiębiorstw
Streszczenie: Znaczenie pojęcia innowacji zasadniczo zmieniło się na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat. Jeszcze nie tak dawno przedsiębiorstwa skupiały się na redukcji kosztów oraz kontroli łańcuchów produkcyjnych oferowanych produktów. Jednak postępująca globalizacja gospodarki, konkurencyjny rynek azjatycki, pojawienie się i rozpowszechnienie nowych technologii informacyjnych oraz wzrost oczekiwań konsumentów okazały się wyzwaniem dla polskich przedsiębiorstw. Wdrażanie innowacji to warunek konieczny do przetrwania i rozwoju, jak i uzyskania przewagi konkurencyjnej na rynku. Celem artykułu jest przedstawienie stopnia innowacyjności polskich przedsiębiorstw w latach 2013-2015 w odniesieniu do wdrażanych przez nie innowacji produktowych, procesowych, organizacyjnych i marketingowych. Badanie oceny innowacyjności polskich przedsiębiorstw zostało przygotowane w oparciu o wtórne dane z Głównego Urzędu Statystycznego.
Słowa kluczowe: innowacje, innowacyjność, działalność innowacyjna
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.10

Iwona Herbuś
Ubóstwo energetyczne jako wzrastający problem współczesnych samorządów
Streszczenie: Celem opracowania jest przedstawienie problemu ubóstwa energetycznego, który identyfikowany na poziomie samorządu może stanowić istotny czynnik negatywnie wpływający na rozwój społeczno-gospodarczy. Mimo licznie prowadzonych w samorządach działań zapobiegających temu zjawisku, ono nadal wstępuje. Gminy opracowują strategie energetyczne, dbają o utrzymanie bezpieczeństwa energetycznego, zwiększają efektywność energetyczną, gospodarstwa domowe spełniające określone warunki wspomagają dodatkiem mieszkaniowym i energetycznym. Mimo to wiele gospodarstw domowych zmaga się z problemem ubóstwa energetycznego, po części wynika to również z niedostatecznej świadomości oraz braku oszczędzania energii przez gospodarstwa, np. poprzez niewłaściwe użytkowanie urządzeń energetycznych. Istotę problemu stanowi tak-że niedostateczne zaangażowanie administracji rządowej w rozwiązanie tej kwestii. W artykule przedstawiono również zagadnienie ubóstwa energetycznego w Wielkiej Brytanii, która podjęła wyzwanie zdefiniowania tego problemu.
Słowa kluczowe: bezpieczeństwo energetyczne, efektywność energetyczna, ubóstwo energetyczne
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.11

Aleksandra Koszarek-Cyra
Wartość kapitału naturalnego w kontekście oceny opłacalności inwestycji związanych z odnawialnymi źródłami energii
Streszczenie: W artykule podjęto próbę przedstawienia wartości kapitału naturalnego w kontekście procesu decyzyjnego dotyczącego inwestycji z zakresu odnawialnych źródeł energii. Szczególną uwagę poświęcono usługom ekologicznym, jako elementom, które mogą wpływać na wynik tego procesu. Wskazano przeszkody i trudności występujące podczas oceny wartości usług ekologicznych, jak również poruszono problem oceny opłacalności inwestycji wykorzystujących źródła odnawialne i ewaluacji ich wpływu na środowisko naturalne oraz usługi świadczone przez ekosystemy.
Słowa kluczowe: OZE, kapitał naturalny, usługi ekosystemowe
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.12

Ewa Płaczek
Rozwój logistyki społecznej poprzez partnerstwo publiczno-prywatne
Streszczenie: Partnerstwo publiczno-prywatne (PPP) nie jest koncepcją nową, ale swoją obecną popularność zawdzięcza stałemu deficytowi budżetowemu organizacji publicznych realizujących zadania publiczne. Sięganie po formułę PPP umożliwia logistyce społecznej rozwiązywanie problemów fizycznego przepływu dóbr, usług i niezbędnej informacji o charakterze społecznym, wpływając na jej szybszy rozwój. W artykule przedstawiono możliwości rozwojowe logistyki społecznej w oparciu o partnerstwo publiczno-prywatne, prezentując dobre praktyki PPP w różnych zastosowaniach logistyki społecznej, m.in. logistyki miasta, logistyki w ochronie zdrowia czy logistyki zwrotnej.
Słowa kluczowe: logistyka społeczna, partnerstwo publiczno-prywatne, skuteczność po-stępowań PPP, dobre praktyki PPP w logistyce społecznej
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.13

Ewa Sikora
Partnerstwo publiczno-prywatne w zarządzaniu gminą Bytom
Streszczenie: Jednostki sektora publicznego zobligowane są do realizacji powierzonych im zadań. Jednakże w ówczesnych czasach odpowiednia realizacja tych zadań napotyka wiele wyzwań. Związane jest to z ograniczonymi środkami budżetowymi oraz nieodpowiednim zarządzaniem daną jednostką. Wyzwania te okazały się przyczyną wzrostu popularności projektów realizowanych w ramach PPP. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie partnerstwa publiczno-prywatnego jako nowoczesnej metody umożliwiającej szybszą oraz efektywniejszą realizację przedsięwzięć należących do zadań sektora publicznego. Istotne jest również pokazanie roli PPP w procesie zarządzania gminą. Aspekty te zostały omówione na przykładzie gminy Bytom, która obecnie jest w trakcie realizacji projektu w formule PPP. Podstawową metodą badawczą stała się analiza przepisów prawnych oraz odpowiedniej literatury. Część praktyczna została opracowana na podstawie studium przypadku, które umożliwiło zobrazowanie PPP w gminie Bytom. Niniejsza publikacja wnosi, iż PPP to instrument umożliwiający rozwój usług publicznych, przynosi korzyści stronom kontraktu oraz umożliwia realizację planowanych przedsięwzięć.
Słowa kluczowe: partnerstwo publiczno-prywatne (PPP), ryzyko w PPP, sektor publicz-ny, zarządzanie
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.14

Ewa Sobczak
Społeczny rozwój mediacji
Streszczenie: Mediacja stanowi pewnego rodzaju fenomen zarówno z punktu widzenia prawniczego, jak i społecznego oraz socjologicznego. Jednak nie jest łatwo uchwycić ją w ramy definicyjne, ponieważ napotka się wielopłaszczyznowe problemy metodologicz-ne. Związane jest to z wielością oraz różnorodnością stosowanych technik oraz metod mediacyjnych. Niekiedy odmienne są również cele i funkcje mediacji. Tym samym niniejsza praca ma na celu wskazanie kierunków rozwoju mediacji głównie w prawie cywilnym i prawie pracy. Przedstawiono definicje mediacji, jej cechy nadrzędne i podrzędne, osobę mediatora oraz przeanalizowano dane statystyczne uzyskane z Ministerstwa Sprawiedliwości pod kątem rozwoju tej metody i ewentualnych barier związanych z jej stosowaniem.
Słowa kluczowe: bariery występujące w mediacji, cele postępowania mediacyjnego, mediacja, istota mediacji, osoba mediatora, polubowne rozwiązywanie sporów
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.15

Karolina Karbownik
Możliwości wykorzystania kwestionariuszy badawczych w zarządzaniu
Streszczenie: Badania sondażowe są niezwykle popularnym sposobem zdobywania informacji. Popularność tę zdobywają, pozwalając na szybkie uzyskiwanie danych, w okolicznościach, które umożliwiają przede wszystkim rzetelny przekaz. By jednak było to możliwe, koniecznie trzeba dostosować warunki przeprowadzania badań, tak aby były przyjazne dla badanych, dzięki czemu respondent ma możliwość skupić się i zastanowić. Niniejsze opracowanie to próba określenia znaczenia autorskich formularzy badawczych oraz możliwości wykorzystania kwestionariuszy badawczych w zarządzaniu. Do tego celu przeprowadzono studium literaturowe.
Słowa kluczowe: ankieta, formularz, sondaż diagnostyczny
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.16

Zbigniew Respondek
Wpływ zaangażowania inwestora na sposób realizacji domów jednorodzinnych
Streszczenie: W artykule przedstawiono podział obecnie stosowanych sposobów realizacji domów jednorodzinnych w zależności od stopnia osobistego zaangażowania inwestora (ostatecznego użytkownika) w proces inwestycyjny. Dla każdego ze zidentyfikowanych sposobów realizacji określono cechy charakterystyczne, zalety i wady oraz czynniki determinujące wybór. Zanalizowano zmiany zachodzące w podejściu inwestorów do procesu budowlanego w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat oraz przyczyny tych zmian, w tym wprowadzenie nowych technologii, brak wolnego czasu, rozwój rynku oferującego kompleksowe usługi budowlane. Podstawą do opracowania artykułu był wywiad środowiskowy, analiza literatury, a także własne doświadczenie zawodowe.
Słowa kluczowe: domy jednorodzinne, organizacja robót budowlanych, zarządzanie przedsięwzięciami budowlanymi
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.17

Katarzyna Kozicka
Zarządzanie portfelem ofert produktów turystycznych przez touroperatora jako sposób na zapewnienie stabilnego rozwoju na przykładzie greckich destynacji Itaki
Streszczenie: Głównym zadaniem touroperatorów jest kształtowanie takiej oferty produk-tów turystycznych, która z jednej strony zaspokoi oczekiwania klientów, a z drugiej pozwoli przedsiębiorstwu na osiągnięcie określonych zysków oraz stabilnej pozycji rynkowej. Wobec tego muszą oni nieustannie pracować nad udoskonalaniem swoich propozycji nie tylko poprzez ulepszanie istniejących już produktów, ale także przez kreowanie nowych. Celem artykułu jest wykazanie, że wprowadzanie do oferty nowych destynacji, mimo iż wiąże się z pewnym ryzykiem, może przynieść touroperatorowi wiele korzyści i zapewnić mu stabilny rozwój. Przeprowadzona wszechstronna analiza statystyczna danych dotyczących turystów biura podróży Itaka podróżujących do Grecji wykazała stałą tendencję wzrostową ruchu turystycznego w ramach tej destynacji. Wyniki badań pozwalają sformułować opinię, że rozwój oferty greckich destynacji jest dla biura podróży Itaka dobrym rozwiązaniem.
Słowa kluczowe: turystyka, produkt turystyczny, kształtowanie oferty turystycznej, oferta touroperatora
DOI: 10.17512/znpcz.2017.1.2.18