Zeszyty naukowe

Od Redakcji / From Editors

Agnieszka Bitkowska
Zintegrowane zarządzanie procesowe – perspektywa projektów i wiedzy
Streszczenie: Zmiany w otoczeniu gospodarczym, czwarta rewolucja technologiczna, nasilająca się digitalizacja i globalizacja determinują zmiany w przedsiębiorstwach zorientowanych procesowo. Teoretycy i praktycy stawiają pytanie: w jakim kierunku podążać będą zagadnienia badawcze oraz praktyczne dotyczące zarządzania procesowego we współczesnych przedsiębiorstwach? Odpowiedzią może być koncepcja zintegrowanego zarządzania procesowego, uwzględniająca perspektywę projektów, jak również perspektywę wiedzy. Wykorzystanie takiego rozwiązania przynosi korzyści synergii dla współczesnych przedsiębiorstw. Celem artykułu jest prezentacja koncepcji zintegrowanego zarządzania procesowego, łącząca perspektywy projektów oraz wiedzy. W artykule dokonano przeglądu literatury przedmiotu oraz zaprezentowano wyniki badań własnych zrealizowanych w 2019 roku w Polsce. Celem badań była identyfikacja korzyści i ograniczeń w zakresie budowy zintegrowanego zarządzania procesowego we współczesnych przedsiębiorstwach. Wyniki prac badawczych wskazują m.in. na uporządkowanie procesów, ujednolicenie dokumentacji procesowej i projektowej, tworzenie dobrych praktyk w zakresie procesów i projektów, natomiast trudności obejmują uwarunkowania społeczno-organizacyjne.
Keywords: projekty, wiedza, zintegrowane zarządzanie procesowe
DOI: 10.17512/znpcz.2019.4.01

Malika Dautkanovna Kaishantayeva, Aigerim Margulanovna Kashakbay, Alika Kairatovna Baibachinova, Christian Kahl
Perception of Service Quality in Restaurant Industry in Kazakhstan. Case Study of Almaty Restaurant
Abstract: The most crucial role of restaurant enterprises is how a potential consumer perceives the meaning of service quality, i.e. the customer’s personality in the spotlight when we consider the concept of ‘quality’. Service is an intangible activity that is aimed at meeting the needs of a particular client. When assessing the quality of services, the customer compares what he/she received with what he/she would like to receive. Management needs to decide on how to effectively achieve better business results in order to survive in an extremely competitive market. Theory based information regarding service quality management has undergone several for management models and theories such as loss of concentration, which which in turn affects the quality of services based on management decisions the result. The management ́s perception of service quality had the greatest impact on all decisions and this study focused on that. The objective of this study was to identify customers' perceptions of service quality in the restaurant industry and find ways to improve them. A qualitative research method was used and data was collected using in-depth questionnaires with both customers and employees.
Keywords: Almaty region, competitive market, customer perception, customer personality, management, perceptions, Service quality
DOI: 10.17512/znpcz.2019.4.02

Anna Dunay, Beatrix Turzai-Horányi
Lifecycle of Enterprises – A Case Study of Car Dealerships in Hungary
Abstract: The passenger car market was among of the most successful sectors in Hungary after the political transition until the crisis started in 2008, and it became one of the biggest losers of the crisis in Hungary. The main objective of the article is to present the Hungarian passenger car market and describe the lifecycle of car dealerships of different brands in Hungary. In the present publication, their lifecycles are examined based on two single-brand car dealers in Hungary. For the analysis, the Adizes organizational lifecycle model was used, as this is one of the most comprehensive models that discusses the organizational changes and follows the company’s history according to its milestones. The research was conducted based on in-depth interviews with the managers of the dealerships. This paper focuses on two selected car brands: Suzuki, which represents a lower price category and Volkswagen which represents a higher prestige of car brands. The first results showed that the lifecycle stages of the dealers in the passenger car market have very distinct stages with special features, and revealed the main differences between dealerships selling different price categories of cars.
Keywords: car dealerships, car sales, economic crisis, organizational lifecycle model
DOI: 10.17512/znpcz.2019.4.03

Marta Edyta Kaczyńska
Inwestycje transportowe Polski z projektów Unii Europejskiej a społeczna odpowiedzialność
Streszczenie: Od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej jednym z najważniejszych źródeł finansowania inwestycji w kraju stały się fundusze unijne. Decyzje dotyczące właściwego ich inwestowania i zarządzania znacząco wpływają na rozwój gospodarczy, w szczególności w procesie rozwoju polityki transportowej. Celem artykułu jest przedstawienie dotychczas wykorzystanych aktywów unijnych do finasowania inwestycji w obszarze transportu i związanego z nim bezpośrednio zarządzania infrastrukturą transportu w Polsce oraz strategii rozwoju transportu na najbliższe lata przy uwzględnieniu projektów unijnych. W świetle zaprezentowanej problematyki na podstawie przeglądu literatury opartej na źródłach wtórnych dokonano oceny projektów unijnych w inwestycjach transportowych.
Keywords: fundusze unijne, infrastruktura transportu, inwestycje, zarządzanie projektami
DOI: 10.17512/znpcz.2019.4.04

Damian Kocot
Ocena metod wdrażania outsourcingu w małych i średnich przedsiębiorstwach w województwie śląskim w latach 2010-2011
Streszczenie: Artykuł prezentuje wnikliwą analizę badań empirycznych, przeprowadzonych za pomocą ankiet, w grupie małych i średnich przedsiębiorstw województwa śląskiego. Źródła danych stanowią wyniki niniejszych badań. Badania te potwierdzają słabości w zarządzaniu tymi podmiotami, głównie niedostatki perspektywy strategicznej. Wynika z nich, iż nie przywiązuje się należytej wagi do przygotowania i wdrożenia przedsięwzięcia outsourcingowego. Wskazuje na to dobitnie brak analizy wstępnej, czyli zbadania i ocenienia uwarunkowań strategicznych wydzielenia. Okazuje się także, iż wiele firm nie przeprowadziło analizy opłacalności przed podjęciem decyzji o wydzieleniu danej funkcji na zewnątrz. W samym wdrażaniu outsourcingu można zauważyć również szereg uchybień (np. brak umowy, niesprawdzenie rekomendacji partnerów outsourcingowych, niezastosowanie systemu kryteriów i miar oceniających proces outsourcingowy). Outsourcing nie jest także uwzględniany w strategii przedsiębiorstwa (której wiele małych firm po prostu nie posiada).
Keywords: firma, małe i średnie przedsiębiorstwa, outsourcing, przedsiębiorstwo
DOI: 10.17512/znpcz.2019.4.05

Dariusz Kotlarz
Zarządzanie procesem sukcesji w przedsiębiorstwie rodzinnym na przykładzie Gospodarstwa Specjalistycznego Rodziny Kotlarz
Streszczenie: Zapotrzebowanie na przeprowadzone z powodzeniem sukcesje w polskich firmach rodzinnych jest ogromne, a obecne przygotowanie przedsiębiorców rodzinnych do zrealizowania tego procesu nie jest na wystarczającym poziomie. Celem dokonanych badań była analiza znaczenia zarządzania procesem sukcesji (odpowiedniego przygotowania właściciela, firmy i potencjalnych sukcesorów) w kontekście możliwości rozwoju przedsięwzięć rodzinnych. Część empiryczna badań opiera się na analizie Gospodarstwa Specjalistycznego Rodziny Kotlarz – firmy rodzinnej, działającej nieprzerwanie od 1974 roku. Do realizacji celu pracy posłużyły studia literatury krajowej i zagranicznej, raportów oraz informacji statystycznych dotyczących przedsiębiorczości, zarządzania i firm rodzinnych. Ocena możliwości rozwoju badanego przedsiębiorstwa została opracowana na bazie studiów materiałów źródłowych, wywiadów z członkami rodziny oraz wiedzy autora pracy na temat funkcjonowania tej firmy. W pierwszej części artykułu zaprezentowano wybrane aspekty zarządzania procesem sukcesji w firmach rodzinnych. W drugiej części przybliżono charakterystykę badanego przedsiębiorstwa rodzinnego wraz z jego określonymi potrzebami. Następnie w artykule przedstawiono zidentyfikowane ścieżki rozwoju tego podmiotu wraz z proponowanym scenariuszem zmian, jakie powinny zostać wdrożone, aby w pełni wykorzystać potencjał Gospodarstwa Specjalistycznego Rodziny Kotlarz.
Keywords: firmy rodzinne, rozwój, sukcesja, zarządzanie zmianą
DOI:10.17512/znpcz.2019.4.06

Maria Kotlarz
Podobieństwa elementów kultur organizacyjnych firm rodzinnych i przedsiębiorstw społecznych
Streszczenie: Autorka artykułu znalazła się w sytuacji, w której musiała zdiagnozować, czy firma rodzinna może być jednocześnie przedsiębiorstwem społecznym. Badania są na początkowym etapie tworzenia przedsięwzięcia o nazwie „AGROusprawnienie”. Autorka zakłada wraz z mężem przedsiębiorstwo rodzinno-społeczne, bazując na ich własnych i wspólnych doświadczeniach. Kultura organizacyjna jest ważnym czynnikiem determinującym dobre funkcjonowanie firmy. Z tego względu autorka postanowiła zbadać możliwość połączenia kultur organizacyjnych firm rodzinnych i przedsiębiorstw społecznych. Zainteresowanie wzbudza możliwość stworzenia hybrydy, czyli przedsiębiorstwa rodzinno społecznego. Celem artykułu jest określenie podobieństw elementów kultur organizacyjnych firm rodzinnych i przedsiębiorstw społecznych oraz diagnoza możliwości istnienia przedsiębiorstwa rodzinno społecznego. Do osiągnięcia celu badawczego posłużono się analizą literatury oraz studiami przypadków. Zdefiniowano pojęcia firmy rodzinnej, przedsiębiorstwa społecznego i kultury organizacyjnej. Zbadano elementy kultury organizacyjnej obu wspomnianych podmiotów, a następnie wyciągnięto wnioski z uzyskanych wyników. Przedstawiono również kilka przykładów związanych z podejmowanym obszarem badań. W konkluzji wskazano praktyczne rozwiązania zagadnienia.
Keywords: firma rodzinna, hybrydowe rozwiązanie, kultura organizacyjna, przedsiębiorstwo społeczne
DOI:10.17512/znpcz.2019.4.07

Arkadiusz Niedziółka
Rola stowarzyszeń agroturystycznych w promocji agroturystyki w Internecie oraz w stosowaniu innych instrumentów komunikacji z rynkiem
Streszczenie: Agroturystyka to forma turystyki wiejskiej związana z wypoczynkiem turystów w obrębie czynnych gospodarstw rolnych. Jej rozwój uwarunkowany jest przede wszystkim atrakcyjnymi walorami przyrodniczymi oraz interesującą ofertą wypoczynku. Usługi agroturystyczne wspierane są przez różne podmioty i organizacje, wśród których prym wiodą stowarzyszenia agroturystyczne. Głównym celem artykułu jest zaprezentowanie roli małopolskich stowarzyszeń agroturystycznych w promocji ofert swoich członków. Skupiono się głównie na reklamie internetowej, ale również przedstawiono inne instrumenty komunikacji z rynkiem stosowane przez stowarzyszenia. Aby zrealizować postawiony cel główny, przeprowadzono latem 2019 roku badania jakościowe z prezesami trzech stowarzyszeń agroturystycznych z województwa małopolskiego: Galicyjskich Gospodarstw Gościnnych, Góralskiego Stowarzyszenia Agroturystycznego oraz Stowarzyszenia Gospodarstw Eko- i Agroturystycznych Gazda. Metodę badawczą stanowił sondaż diagnostyczny, a technikę badawczą kwestionariusz wywiadu. Cele szczegółowe dotyczyły historii rozwoju stowarzyszeń agroturystycznych w Polsce oraz ich najważniejszych zadań, w tym szczególnie działalności promocyjnej.
Keywords: agroturystyka, promocja, stowarzyszenie agroturystyczne
DOI:10.17512/znpcz.2019.4.08

Jakub Stelmaszczyk, Przemysław Polak
Porównanie notacji BPMN i UML w kontekście modelowania interakcji między uczestnikami procesów biznesowych
Streszczenie: Celem artykułu jest analiza dostępnych metod modelowania interakcji między uczestnikami procesów biznesowych w standardach BPMN i UML oraz opracowanie zaleceń dotyczących stosowania poszczególnych diagramów obu notacji. Dokonano przeglądu diagramów pod kątem ich cech istotnych dla modelowania interakcji w relacjach międzyorganizacyjnych. W oparciu o studium przypadku przedsiębiorstwa handlowego prowadzącego sprzedaż za pomocą platformy elektronicznej opracowano modele wykorzystujące różne typy diagramów i oceniono ich przydatność dla modelowania interakcji między partnerami biznesowymi.
Keywords: BPMN, e-business, modelowanie procesów biznesowych, UML, zarządzanie procesami biznesowymi
DOI:10.17512/znpcz.2019.04.09

Elżbieta Stolarska
Zwinne zarządzanie w jednostkach administracji publicznej
Streszczenie: Zwinne metody zarządzania coraz częściej wprowadzane są w ramy strategii działania przedsiębiorstw. Od czasu opublikowania Manifestu Agile pojęcie zwinności utożsamiane było najczęściej z branżą IT. Najnowsze badania dowodzą, że zwinność może występować również w ramach struktur organizacyjnych przedsiębiorstwa i jednostek administracji publicznej. Celem badania jest ukazanie możliwości wprowadzenia zasad zwinnego zarządzania w jednostce administracji publicznej. Badanie obejmuje analizę jednego ze śląskich sądów rejonowych i zostało przeprowadzone na podstawie statystyk udostępnionych przez prezesa sądu. Do analizy zjawiska została wybrana jakościowa metoda badawcza studium przypadku (ang. case study). Wybór metody kierowany był nietypowością zjawiska. Wprowadzenie zwinnych metod zarządzania w jednostkach administracji publicznej nie jest jeszcze szeroko omawianym tematem, zarówno w literaturze krajowej, jak i zagranicznej.
Keywords: administracja publiczna, dobre praktyki, zarządzanie, zwinne zespoły pracownicze, zwinność
DOI:10.17512/znpcz.2019.4.10

Tomasz Szczepanik
Outsourcing of Logistics Services As a Key Element of Strategic Management in an Enterprise
Abstract:The paper focuses on the characterization of outsourcing as a concept of enterprise management. The features that characterize outsourcing of logistics services were described and the concept of logistics services was brought closer to the reader. The essence of strategic management was discussed and its characteristics were highlighted. A strategic model of logistics outsourcing was proposed to assess the need for implementation of outsourcing and to analyse its current functioning. The benefits of its use were described in the case study.
Keywords: strategic outsourcing, logistics services, strategic management
DOI:10.17512/znpcz.2019.4.11

Kamila Tomczyk
Technologia blockchain i perspektywy jej zastosowania w banku spółdzielczym – studium przypadku
Streszczenie: Celem artykułu jest przybliżenie zagadnienia blockchaina i perspektywy zastosowania technologii łańcucha bloków w bankach spółdzielczych. Blockchain to technologia, która może w przyszłości zrewolucjonizować rynek finansowy. Technologia blockchain cieszy się na rynku polskim coraz większym zainteresowaniem, a w ostatnich latach rozwija się bardzo dynamicznie. System ten wykorzystuje sieci i algorytmy komputerowe oparte na łańcuchach bloków i służy do przechowywania oraz przesyłania danych w sposób rozproszony. Blockchain to także proste rozwiązania kryptograficzne (token, hash) połączone z koncepcjami finansowymi (księgi rachunkowe). Idea tej technologii początkowo wykorzystywana była w bitcoinie, jednak znalazła szersze zastosowanie w sektorze finansowym. Autorka do badań empirycznych wykorzystała dostępną literaturę, artykuły naukowe, źródła internetowe dotyczące zastosowania technologii blockchain w bankach spółdzielczych. Przedstawiono studium przypadku zastosowania tej technologii w Banku Spółdzielczym w Toruniu.
Keywords: blockchain, kryptowaluty, bitcoin, rozproszone rejestry
DOI:10.17512/znpcz.2019.4.12

Elżbieta Zagórska, Łukasz Makowski
Creating Sustainable Urban Development on the Example of Selected Cities in the Upper Silesian Industrial Area
Abstract: The aim of the article is to draw attention to the instrument, which is a local spatial development plan, important from the point of view of the process of creating sustainable development in cities. One of the parameters of the sustainable development of a city is the development of post-industrial areas and in this way, saving new areas from being developed. The problem of post-industrial land development, determined mainly by its inclusion in the local spatial development plan, was analysed on the example of selected cities of the Upper Silesian Industrial Area on the basis of information provided by the municipal offices and contained in the Public Information Bulletin. The information presented in the article shows that the areas of the analysed cities are to a large extent included in the local spatial development plans. It is very convenient for investors to be able to choose a plot of land in the area for which a local spatial development plan has been adopted, describing in detail the principles of spatial management. This article is a starting point for further research on post-industrial real estate use for investment purposes.
Keywords: investor, local spatial development plan, post-industrial areas, sustainable development
DOI: 10.17512/znpcz.2019.4.13